Style przywiązania

i ich wpływ na rozwój człowieka

autorka: Anna Maluszczak - studentka psychologii i wolontariuszka PDS

Przywiązanie jest bardzo istotnym elementem życia każdego człowieka. Towarzyszy nam od samego początku, już w niemowlęctwie i kształtuje się w relacji z głównym opiekunem. Style przywiązania występujące u dziecka w znacznym stopniu przekładają się później na relacje z innymi ludźmi, w tym na związki uczuciowe w dorosłym życiu.

Bezpieczny czy pozabezpieczny?

Współczesne rozumienie przywiązania oraz rodzajów więzi zawdzięczamy przede wszystkim Johnowi Bowlby’emu (2007) oraz jego uczennicy, Mary Ainsworth.

Według Ainsworth możemy wyróżnić trzy główne style: bezpieczny, lękowo-ambiwalentny oraz unikający (Ainsworth i in., 1978). Z kolei Mary Main i Judith Solomon opisały dodatkowo również styl zdezorganizowany.

Bezpieczny styl przywiązania

wytwarza się u dzieci, które doświadczały częstego kontaktu z opiekunem odpowiadającym regularnie na ich potrzeby w adekwatny sposób. Rodzic, będący obiektem przywiązania, postrzegany jest jako dostępny fizycznie oraz emocjonalnie, zapewniający bliskość i poczucie bezpieczeństwa. Pozwala to dziecku na zbudowanie pozytywnej samooceny, zaufania w stosunku do innych, zaangażowanie się w poznawanie świata oraz ludzi. Osoby, u których wykształcił się ten styl, mają pozytywne relacje ze swoimi rodzicami, a w dorosłym życiu potrafią wchodzić w zdrowe związki oparte na szczerości, a w trudnych chwilach zwracają się po pomoc do partnera, podobnie jak w dzieciństwie zwracały się do rodziców.

Styl lękowo-ambiwalentny

Unikający styl przywiązania

Styl zdezorganizowany

Najbardziej korzystny dla rozwoju dziecka jest styl bezpieczny. Pozostałe trzy stanowią wzorce pozabezpieczne. Towarzyszą one człowiekowi nie tylko w dzieciństwie, ale także w dorosłości.

Badania pokazują, że style przywiązania wykształcone we wczesnych latach życia wpływają na relacje partnerskie w dorosłym życiu oraz jakość związku. (Liberska, Suwalska, 2011). Z tego względu tak ważne jest zadbanie o to, by w relacji dziecko-opiekun powstała bezpieczna więź – styl przywiązania wpływa bowiem na całe życie każdego z nas na różnych płaszczyznach.

Literatura:

1. Ainsworth M.S. i in.(1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Lawrence Erlbaum.

2. Bowlby J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

3. Lynne M. (2014).Psychologia małego dziecka. Warszawa: Paradygmat.

4. Liberska H., Suwalska D. (2011). Styl przywiązania a relacje partnerskie we wczesnej dorosłości. Psychologia rozwojowa, 2011; 16, (1); 25–39.

5. Wallin DJ. (2011).Przywiązanie w psychoterapii.Kraków:Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Ilustracja miniaturki: Annie Spratt / Unsplash